تاثیر سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت

چکیده : الف : موضوع و طرح مسئله ( اهمیت موضوع و هدف ) : موضوع : تأثیر سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت. ضرورت و اهمیت موضوع: سند چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران سندی راهبردی است که برای تو سعه و امنیت پایدار کشور و کسب قدرت برتر منطقه ای در مدت تعیین شده تدوین گردیده است.از نظر این سند، قدرت جمهوری اسلامی ایران عمدتا مبتنی بر منابع قدرت نرم خواهد بود. اقتصاد برتر، فناوری و دانایی، منابع انسانی برتر ، سرمایه اجتماعی، پیوستگی مردم و حاکمیت، مهم ترین منابع قدرت تلقی شده اند( سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404ه. ش،1383). تحلیل این موضوع نشان می دهد وضع امنیتی آینده ناشی از اتخاذ سیاست های امنیتی معطوف به رویکردهای نرم و ایجابی است.در چگونگی نگاه به قدرت و منابع آن، توجه اساسی به ساخت های اجتماعی، مشارکت و همکاری مردمی می باشد. از سوی دیگر، سند چشم انداز مهم ترین اشکال قدرت در حوزه داخلی را تحت عناوین "امنیت اجتماعی و قضایی" به کار برده است که از مفاد آن می توان استنباط نمود دسترسی به امنیت ایجابی هدف اصلی چشم اندازاست. در تعبیر دیگر پایداری و امنیت کشور صرفا دفع تهدیدات خارجی نبوده بلکه ناشی از شکل گیری ساختارهای با ثبات، مشروعیت سازی،رضایت مندی، افزایش احساس امنیت، توسعه، پیشرفت و توان سیاست سازی داخلی است . نتیجتا مهم ترین سیاست یا هدف امنیتی چشم انداز، تامین امنیت از طریق کاهش و رفع آسیب های اجتماعی قلمداد می شود. بدین ترتیب مفاد سند چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران نظر سازمانهای تامین کننده امنیت ازجمله نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به موارد زیر جلب نمود: 1- زمینه های تحقق چشم انداز در بخش امنیت حفظ و کرامت حقوق انسان ها و بهره مندی از امنیت اجتماعی و قضایی است . 2- تامین امنیت پایدار با روش نرم میسر است . 3- یکی از مهمترین منابع تامین و تقویت اقتدار ملی، نظم و امنیت عمومی سرمایه اجتماعی است . 4- یکی از وظایف اصلی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی تامین امنیت و حفظ احساس امنیت در جامعه است. بر این اساس نیاز و ضرورت بررسی وتحقیق پیرامون عوامل موثر بر امنیت و احساس آن بطور عام و تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از عوامل مو ثر بر تامین، تقویت و تو سعه امنیت پایدار و احساس آن مشخص می شود . اهداف تحقیق : 1- هدف اصلی تحقیق عبارت از: 2- تعیین میزان تاثیرسرمایه اجتماعی بر احساس امنیت شهروندان می باشد . 2- اهداف جزئی تحقیق عبارتند از : 2-1- تعیین میزان تاثیر سرمایه اجتماعی شناختی( اعتماد اجتماعی ،هنجارهای اجتماعی، پنداشت ها ) شهروندان بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس )آنها. 2-2 - تعیین میزان تاثیر سرمایه اجتماعی ساختاری (شبکه های اجتماعی ،ارنباطات اجتماعی) شهروندان بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس ) آنها. 2-3 - تعیین میزان تا ثیر ویژگیهای فردی شهروندان برسرمایه اجتماعی واحساس امنیت آنها. ب : مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها : سوالات تحقیق: 1- سوال اصلی تحقیق عبارت است از سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت شهروندان به چه میزان تاثیر دارد ؟ 2- سوالات جزئی تحقیق عبارتند از : 2-1- سرمایه اجتماعی شناختی( اعتماد اجتماعی ،هنجارهای اجتماعی، پنداشت ها ) بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس ) شهروندان به چه میزان تاثیر دارد ؟ 2-2- سرمایه اجتماعی ساختاری (شبکه های اجتماعی ،ارنباطات اجتماعی) بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس ) شهروندان به چه میزان تا ثیر دارد ؟ 2-3- ویژگی های فردی شهروندان برسرمایه اجتماعی واحساس امنیت آنها به چه میزان تاثیر گذار می باشد ؟ فرضیات تحقیق : 1- فرضیه اصلی تحقیق عبارت است از : سرمایه اجتماعی براحساس امنیت شهروندان تاثیر مثبت دارد 0 2- فرضیات جزئی تحقیق عبار تند از : 2- 1- سرمایه اجتماعی شناختی( اعتماد اجتماعی ،هنجارهای اجتماعی، پنداشت ها ) شهروندان بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس )آ نها تاثیر مثبت دارد. 2- 2- سرمایه اجتماعی ساختاری (شبکه های اجتماعی ،ارنباطات اجتماعی) شهروندان بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس ) آنها تاثیر مثبت دارد. 2-3- ویژگیهای فردی شهروندان بر سرمایه اجتماعی واحساس امنیت آنها تاثیر معنا داری دارد. پ : روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم ، روش تحقیق ، جامعه مورد تحقیق ، نمونه گیری و روشهای نمونه گیری، ابزار اندازه گیری ، نحوه اجرای آن ، شیوه گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها : روش تحقیق : روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات همبستگی است. جامعه مورد تحقیق : جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است از کلیه شهروندان شهر تهران بزر گ که سن آن ها بالاتر از 18 سال می باشد. طبق آمار کشوردر سال 1385، جمعیت 18 سال به بالای شهر تهران 3153072 نفر می باشد. نمونه گیری و روش آن : برای حصول اطمینان از جامعیت پژوهش، تعمیم بیشتر نتایج، نمونه تحقیقات مشابه ،حجم نمونه این تحقیق 670 نفر منظورگردید که پس از حذف7پرسشنامه ناقص ، حجم نمونه663 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه گیری دراین تحقیق به صورت تصادفی خوشه ای در مناطق بیست و دوگانه تهران انجام شده است. ابزار اندازه گیری : در این پژوهش ابزارهای جمع آوری داده ها دو پرسشنامه می باشد که به شرح زیر توضیخ داده می شود . 1-پرسشنامه احساس امنیت پرسشنامه مربوط به سنجش احساس امنیت شهروندان پرسشنامه ای استاندارد شده است. 2- پرسشنامه سرمایه اجتماعی پرسشنامه دوم مربوط به سنجش سرمایه اجتماعی است که پرسشنامه ای محقق ساخته می باشد نحوه اجرای پرسشنامه : ابتدا شهر تهران به پنج بخش تقسیم شد (بخش های شمال، جنوب، مرکز، غرب، شرق). در هر بخش مناطق مشخص گردید و از هر بخش به طور تصادفی یک منطقه انتخاب شد (بخش های شمال منطقه 3، جنوب منطقه 20، مرکز منطقه 11، غرب منطقه21 ، شرق منطقه14). با توجه به جمعیت هر بخش در صد نمونه آن بخش از نمونه اصلی مشخص گردید. در هر منطقه با استفاده از نقشه تهران بلوک ها تعیین و سپس باتوجه به ویژگی های جمعیت شناختی آدرس ها مشخص و پرسشگران آموزش دیده به آدرس های تعیین شده برای تکمیل پرسشنامه ها اعزام گردیدند شیوه گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها : به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از اجرای ابزارهای پژوهش، شاخص های توصیفی و سپس شاخص های استنباطی محاسبه و برآورد شده است. جهت توصیف نمون? آماری و داده های خام حاصل از متغیرهای پژوهش، ابتدا ویژگی های جمعیت شناختی نمون? پژوهش محاسبه و سپس شاخص های توصیفی مربوط به متغیرهای اصلی پژوهش (سرمایه اجتماعی و احساس امنیت) محاسبه و نمودارهای مربوط ترسیم شده است. در بخش روش های استنباطی به منظور آزمون فرضیه های پژوهش و پاسخگویی به سوالات پژوهش و به عبارتی تعمیم نتایج بدست آمده از نمونه به جامعه آماری تحقیق، از آزمون معناداری ضریب همبستگی، ضریب همبستگی چندگانه، ضریب همبستگی کانونی، تحلیل مسیر و اندازه گیری مکرر (طرح یک بین- یک درون) استفاده شد که نتایج در جداول جداگانه آورده شده است. ت : یافته های تحقیق : 1- یافته های توصیفی: در این بخش به ویژگی های جمعیت شناختی (دموگرافیک) نمونه پژوهش می پردازیم . 17/49 درصد نمونه پژوهش را زنان و 83/50 درصد بقیه را مردان تشکیل می دهند. 36 درصد نمونه پژوهش در دامنه سنی 30-18 سال، 23 درصد در دامنه سنی 40-31 سال، 17 درصد در دامنه سنی 50-41 سال، 12 درصد در دامنه سنی 50-41 سال و 11 درصد دارای سن بیشتر از 60 سال بوده اند. 31 درصد آزمودنی های پژوهش مجرد، 65 درصد متأهل و 2 درصد آنها مطلقه بوده اند. بیش از 60 درصد نمونه مورد پژوهش دارای تحصیلات دیپلم و کمتر از آن بوده اند، حدود 32 درصد آزمودنی ها دارای تحصیلات کاردانی و کارشناسی و حدود 6 درصد از آنها دارای تحصیلات تکمیلی ارشد و دکتری می باشند. بیش از 87 درصد نمونه پژوهش را افراد شاغل و حدود 12 درصد بقیه را افراد بیکار تشکیل داده اند. بازنشسته ها با 7 درصد، کمترین و افراد با شغل آزاد با 29 درصد بیشترین درصد نمونه پژوهش را تشکیل می-دهند. حدود 90 درصد آزمودنی های پژوهش عنوان کرده اند که بیشتر از 15 سال در تهران ساکن بوده اند. اغلب آزمودنی های پژوهش عنوان کرده اند که در منطقه های3،11،14، 20و 21 تهران اقامت داشته اند. 94 درصد آزمودنی ها عنوان کرده اند که قبلاً سابقه ارتکاب جرم نداشته اند و سایر آزمودنی ها (حدود 6 درصد) دارای سابقه ارتکاب جرم بوده اند. 76 درصد آزمودنی ها عنوان کرده اند که قبلاً سابقه قربانی شدن جرم نداشته اند و سایر آزمودنی ها (حدود 6 درصد) دارای سابقه قربانی شدن جرم بوده اند. 82 درصد آزمودنی ها عنوان کرده اند که بستگان آنها قبلاً سابقه ارتکاب جرم نداشته اند و سایر آزمودنی ها (حدود 18 درصد) عنوان کرده اند که بستگان آنها دارای سابقه ارتکاب جرم بوده اند. 76 درصد آزمودنی ها عنوان کرده اند که بستگان آنها قبلاً سابقه قربانی شدن جرم نداشته اند و سایر آزمودنی ها (حدود 22 درصد) عنوان کرده اند که بستگان آنها دارای سابقه قربانی شدن جرم بوده اند. 85 درصد آزمودنی ها عنوان کرده اند که دوستان آنها قبلاً سابقه ارتکاب جرم نداشته اند و سایر آزمودنی ها (حدود 13 درصد) عنوان کرده اند که دوستان آنها دارای سابقه ارتکاب جرم بوده اند. 80 درصد آزمودنی ها عنوان کرده اند که دوستان آنها قبلاً سابق? قربانی شدن جرم نداشته اند و سایر آزمودنی ها (حدود 18 درصد) عنوان کرده اند که دوستان آنها دارای سابق? قربانی شدن جرم بوده اند. 2-یافته هایتحلیلی (نتیجه آزمون فرضیه ها): آزمون فرضیه اول یا فرضیه اصلی: فرضیه اول یا فرضیه اصلی تحقیق عبارت است از "سرمایه اجتماعی براحساس امنیت شهروندان تاثیر مثبت دارد " نتیجه آزمون این فرضیه به شرح زیر می باشد : - میانگین و انحراف استاندارد نمره کل احساس امنیت به ترتیب برابر با 48/4 و 68/0 به دست آمده است. - برای محاسبه ضریب همبستگی کانونی، ابعاد احساس امنیت (شامل احساس امنیت اقتصاد فردی، احساس امنیت جانی، احساس امنیت اجتماعی، احساس امنیت نوامیس و احساس امنیت اقتصاد عمومی) به عنوان متغیر وابسته و مولفه های سرمایه اجتماعی (شامل اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی، طرز تلقی و پنداشت ها، شبکه های اجتماعی و ارتباطات اجتماعی) به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است. - احساس امنیت جانی با میانگین و انحراف استاندارد 37/5 و 95/0 نسبت به سایر ابعاد احساس امنیت از بالاترین میانگین و احساس امنیت اجتماعی با میانگین و انحراف استاندارد 97/2 و 91/0 از کمترین میانگین برخوردار است - میانگین ابعاد احساس امنیت اجتماعی و احساس امنیت اقتصاد عمومی پایین تر از نمره کل احساس امنیت و میانگین ابعاداحساس امنیت اقتصاد فردی، احساس امنیت جانی و احساس امنیت نوامیس بالاتر از نمره کل احساس امنیت قرار دارد. - احساس امنیت جانی با میانگین و انحراف استاندارد 37/5 و 95/0 نسبت به سایر ابعاد احساس امنیت از بالاترین میانگین و احساس امنیت اجتماعی با میانگین و انحراف استاندارد 97/2 و 91/0 از کمترین میانگین برخوردار است. - بین ابعاد احساس امنیت تفاوت معناداری وجود دارد. این امر با توجه به فاصله های اطمینان 95 درصدی برای هر مولفه قابل مشاهده است. همچنین میانگین ابعاد احساس امنیت اجتماعی و احساس امنیت اقتصاد عمومی پایین تر از نمره کل احساس امنیت و میانگین ابعاد احساس امنیت اقتصاد فردی، احساس امنیت جانی و احساس امنیت نوامیس بالاتر از نمره کل احساس امنیت قرار دارد. - بین ابعاد و مولفه های سرمایه اجتماعی در سطح اطمینان 95 درصد تفاوت معناداری وجود دارد. فاصله های اطمینان 95 درصدی نشان داده شده است. همچنین میانگین مولفه شبکه های اجتماعی نسبت به سایر مولفه ها بالاتر و میانگین مولفه هنجارهای اجتماعی نسبت به سایر مولفه های سرمایه اجتماعی پایین تر است. - ابعاد احساس امنیت اقتصاد فردی، احساس امنیت جانی، احساس امنیت نوامیس، احساس امنیت اقتصاد عمومی و احساس امنیت کل بیشترین همبستگی را با مولفه اعتماد اجتماعی با ضرایب همبستگی 19/0-، 18/0-، 13/0-، 16/0- و 16/0- داشته است و بعداحساس امنیت اجتماعی بیشترین همبستگی را با مولفه هنجارهای اجتماعی با همبستگی برابر با 28/0 به دست داده است که ضرایب تبیین تمام روابط مذکور همگی کمتر از 04/0 بوده است - به منظور بررسی مدل تأثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت از تحلیل مسیر استفاده شده است که تمامی شاخص های برازش در حد مطلوب گزارش شده اند. با توجه به ضرایب مسیر روشن است که احساس امنیت بیشترین تأثیر را از عامل ارتباطات اجتماعی می پذیرد .این در حالی است که مولفه های «طرز تلقی و پنداشت» و «شبکه اجتماعی» اثرات منفی و «هنجار اجتماعی» کمترین اثر را بر احساس امنیت گذاشته است. شبکه های اجتماعی با ضریب 29/0 بیشترین اثر را بر روی ارتباطات داشته است. از میان مولفه های متغیر مستقل مولفه «اعتماد اجتماعی» بیشترین اثر را بر «ارتباطات اجتماعی» داشته است .اثر مولفه «طرز تلقی و پنداشت ها» بر «شبکه اجتماعی» با ضریب 21/0 در رتبه دوم قرار دارد. - با توجه به نتایج اولیه که حاکی از معنادار بودن دو ریشه (همبستگی کانونی) است، تعبیر و تفسیر نتایج به کمک وزن های کانونی انجام می شود. احساس امنیت اجتماعی و احساس امنیت اقتصاد فردی در ریش? اول با وزن های به ترتیب 804/0- و 665/0 و احساس امنیت اقتصاد عمومی و احساس امنیت جانی در ریش? دوم نیز با وزن های 720/0- و 678/0- بیشترین وزن را در بین متغیروابسته در ایجاد همبستگی های کانونی یکم و دوم داشته اند. - نتیجه اینکه با توجه به آزمون خی دو انجام شده، میزان هبستگی کانونی برابر با 52/0 می باشدو این آماره نیز در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. با توجه به اینکه تفسیر همبستگی کانونی کاملاً شبیه به همبستگی پیرسون است می توان استنباط کردکه سرمایه اجتماعی براحساس امنیت شهروندان تاثیر مثبت دارد.در تجزیه و تحلیل بیشتر ،نتایج بدست آمده حاکی از آن است که تمامی شاخص های برازش در حد مطلوب گزارش شده اند. با توجه به ضرایب مسیر کاملاً روشن است که احساس امنیت بیشترین تأثیر را از مولفه ارتباطات اجتماعی می پذیرد و این در حالی است که مولفه های «طرز تلقی و پنداشت» و «شبکه اجتماعی» اثرات منفی و «هنجار اجتماعی» کمترین اثر را بر احساس امنیت گذاشته است. مولفه شبکه اجتماعی با ضریب 29/0 بیشترین اثر را بر روی ارتباطات داشته است و از میان مولفه های متغیر مستقل مولفه «اعتماد اجتماعی» بیشترین اثر را بر «ارتباطات اجتماعی» داشته است و اثر مولفه «طرز تلقی و پنداشت ها» بر «شبکه اجتماعی» با ضریب 21/0 در رتبه دوم قرار دارد. آزمون فرضیه دوم: فرضیه دوم تحقیق عبارت است از" سرمایه اجتماعی شناختی( اعتماد اجتماعی ،هنجارهای اجتماعی، پنداشت ها ) شهروندان بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس )آ نها تاثیر مثبت دارد." نتیجه آزمون این فرضیه به شرح زیر می باشد : - میانگین و انحراف استاندارد بعد شناختی سرمایه اجتماعی به ترتیب برابر با 34/4 و 66/0 0 به دست آمده است. تفاوت معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین مولفه های سرمایه اجتماعی وجود دارد. - میانگین و انحراف استاندارد شاخص اعتماد به بستگان به ترتیب برابر با 77/2 و 12/1، میانگین و انحراف استاندارد شاخص اعتماد عمومی به ترتیب برابر با 87/4 و 86/0، میانگین و انحراف استاندارد شاخص اعتماد به شهروندان به ترتیب برابر با 87/4 و 96/0 و میانگین و انحراف استاندارد شاخص اعتماد به نهادها و سازمان ها به ترتیب برابر با 59/4 و 15/1 گزارش شده است. - اعتماد به بستگان نسبت به سایر شاخص های مولفه اعتماد اجتماعی از میانگین پایین تر و شاخص های اعتماد عمومی و اعتماد به شهروندان به طور مشترک از میانگین بالاتری برخوردارند. همچنین تفاوت معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین شاخص های مولفه اعتماد اجتماعی وجود دارد. - میانگین و انحراف استاندارد شاخص ارزش ها به ترتیب برابر با 62/3 و 87/0، میانگین و انحراف استاندارد شاخص قانون به ترتیب برابر با 85/3 و 96/0، و میانگین و انحراف استاندارد شاخص آداب و رسوم به ترتیب برابر با 99/2 و 20/1 تعیین شده است. - شاخص آداب و رسوم از پایین ترین میانگین و شاخص قانون از بالاترین میانگین برخوردار است. همچنین تفاوت معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین شاخص های مولفه رعایت هنجارهای اجتماعی وجود دارد. - میانگین و انحراف استاندارد شاخص طرز تلقی از هنجارهای جامعه به ترتیب برابر با 61/4 و 04/1، و میانگین و انحراف استاندارد شاخص طرز تلقی از ناهنجاری های جامعه به ترتیب برابر با 07/3 و 26/1 تعیین شده است. - شاخص طرز تلقی از ناهنجاری های جامعه از میانگین پایین تر و شاخص طرز تلقی از هنجارهای جامعه از میانگین بالاتر برخوردار است. همچنین تفاوت معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین شاخص های مولفه طرز تلقی و پنداشت ها وجود دارد. - برای متغیر مستقل نیز «هنجارهای اجتماعی» و «طرز تلقی و پنداشت ها» به ترتیب با وزن های 744/0- و 373/0- در ریش? یکم و در ریش? دوم به ترتیب «اعتماد اجتماعی»، «هنجارهای اجتماعی» و «ارتباطات اجتماعی» با ارزش های 935/0، 737/0- و 471/0- بیشترین تأثیر را در ساختن متغیر اصلی داشته اند. - برای محاسبه ضریب همبستگی کانونی، ابعاد احساس امنیت (شامل احساس امنیت اقتصاد فردی، احساس امنیت جانی، احساس امنیت اجتماعی، احساس امنیت نوامیس و احساس امنیت اقتصاد عمومی) به عنوان متغیروابسته و مولفه های سرمایه اجتماعی شناختی (شامل اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی، طرز تلقی و پنداشت ها) به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است.میزان هبستگی کانونی برای این دو سری متغیر برابر با 376/0 و این آماره نیز در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. - از میان سه مجموع وزنی (ریشه های کانونی یا همبستگی کانونی) دو همبستگی کانونی معنادار بوده است و میزان این همبستگی برای نخستین ریشه کانونی 376/0 و برای دومین ریشه برای 194/0 گزارش شده است و نیز ضریب تبیین کانونی به ترتیب بیش از 14 و 4 درصد تغییرات دو سری متغیر (وابسته ومستقل) را تبیین می کند و نیز ریشه های معنادار نشان دهند? تعداد هبستگی های کانونی معنادار است. - احساس امنیت اجتماعی و احساس امنیت اقتصاد فردی در ریش? اول با وزن های به ترتیب 874/0 و 572/0 و احساس امنیت جانی و احساس امنیت اقتصاد عمومی در ریش? دوم نیز با وزن های 772/0و 748/0 بیشترین وزن را در بین ابعاد متغیر وابسته در ایجاد همبستگی های کانونی یکم و دوم داشته اند. - برای متغیر مستقل نیز «هنجارهای اجتماعی» و «طرز تلقی و پنداشت ها» به ترتیب با وزن های 665/0 و 314/0 در ریش? یکم و در ریش? دوم به ترتیب «اعتماد اجتماعی»، و «هنجارهای اجتماعی»با ارزش های 098/1-، 707/0 بیشترین تأثیر را در ساختن متغیر اصلی داشته اند. نتیجه اینکه با توجه به آزمون خی دو انجام شده، میزان هبستگی کانونی برابر با 376/0 می باشد. این آماره نیز در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. با توجه به اینکه تفسیر همبستگی کانونی کاملاً شبیه به همبستگی پیرسون است، بنابر این فر ضیه "سرمایه اجتماعی شناختی براحساس امنیت شهروندان تاثیر مثبت دارد" تایید می شود.در تجزیه و تحلیل بیشتر ،نتایج بدست آمده حاکی از آن است که احساس امنیت اجتماعی و احساس امنیت اقتصاد فردی در ریش? اول با وزن های به ترتیب 874/0 و 572/0- و احساس امنیت جانی و احساس امنیت اقتصاد عمومی در ریش? دوم نیز با وزن های 772/0و 748/0 بیشترین وزن را در بین متغیروابسته در ایجاد همبستگی های کانونی یکم و دوم داشته اند. برای متغیر مستقل نیز «هنجارهای اجتماعی» و «طرز تلقی و پنداشت ها» به ترتیب با وزن-های 665/0 و 314/0 در ریش? یکم و در ریش? دوم به ترتیب «اعتماد اجتماعی»، و «هنجارهای اجتماعی»با ارزش-های 098/1-، 707/0 بیشترین تأثیر را در ساختن متغیر اصلی داشته اند. آزمون فرضیه سوم: فرضیه سوم تحقیق عبارت است از" سرمایه اجتماعی ساختاری (شبکه های اجتماعی ،ارنباطات اجتماعی) شهروندان بر احساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس ) آنها تاثیر مثبت دارد. " نتیجه آزمون این فرضیه به شرح زیر می باشد : میانگین و انحراف استاندارد بعد ساختاری سرمایه شناختی به ترتیب برابر با 51/4 و 65/0 بدست آمده است. تفاوت معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین ابعاد سرمایه اجتماعی وجود دارد. - مولفه شبکه های اجتماعی با میانگین و انحراف استاندارد 84/4 و 75/0 نسبت به سایر مولفه های سرمایه اجتماعی از بالاترین میانگین و مولفه هنجارهای اجتماعی با میانگین و انحراف استاندارد 62/3 و 83/0 از کمترین میانگین برخوردار است. - میانگین و انحراف استاندارد شاخص مشارکت رسمی به ترتیب برابر با 28/5 و 98/0و میانگین و انحراف استاندارد شاخص مشارکت غیررسمی به ترتیب برابر با 68/4 و 75/0 گزارش شده است. - شاخص مشارکت غیررسمی از میانگین پایین تر و شاخص مشارکت رسمی از میانگین بالاتر برخوردار است. همچنین تفاوت معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین شاخص های مولفه شبکه های اجتماعی وجود دارد. - میانگین و انحراف استاندارد شاخص رفت و آمد با دیگران به ترتیب برابر با 05/4 و 79/0 و میانگین و انحراف استاندارد شاخص مراوده رسانه ای به ترتیب برابر با 61/4 و 11/1 گزارش شده است. - شاخص رفت و آمد با دیگران از میانگین پایین تر و شاخص مراوده رسانه ای از میانگین بالاتری برخوردار است. همچنین تفاوت معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین شاخص های مولف? «ارتباطات اجتماعی» وجود دارد. - برای محاسبه ضریب همبستگی کانونی، ابعاد احساس امنیت (شامل احساس امنیت اقتصاد فردی، احساس امنیت جانی، احساس امنیت اجتماعی، احساس امنیت نوامیس و احساس امنیت اقتصاد عمومی) به عنوان متغیروابسته و مولفه های سرمایه اجتماعی ساختاری (شامل شبکه های اجتماعی و ارتباطات اجتماعی) به عنوان بعدی از متغیر مستقل در نظر گرفته شده است. میزان هبستگی کانونی برای این دو سری متغیر برابر با 35/0 و این آماره نیز در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. - دراحساس امنیت اقتصاد عمومی و احساس امنیت اجتماعی در ریش? اول با وزن های به ترتیب 54/0 و 42/0- بیشترین وزن را در بین ابعاد متغیروابسته در ایجاد همبستگی کانونی یکم داشته است. در بین مولفه های متغیر مستقل نیز «ارتباطات اجتماعی» و «شبکه های اجتماعی» به ترتیب با وزن های 10/1 و 97/0- در ریش? یکم بیشترین تأثیر را در ساختن متغیر اصلی داشته اند. از بین مولفه های سرمایه اجتماعی ساختاری، مولفه ارتباطات اجتماعی با وزن 301/0 نسبت به مولفه شبکه های اجتماعی با وزن 212/0 از اهمیت بیشتری برخوردار است و بیشترین تأثیر را در ساختن این متغیر داشته است. نتیجه اینکه با توجه به آزمون خی دو انجام شده، میزان هبستگی کانونی برابر با 35/0 می باشد. این آماره نیز در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. با توجه به اینکه تفسیر همبستگی کانونی کاملاً شبیه به همبستگی پیرسون است بنابر این فرضیه " سرمایه اجتماعی ساختاری براحساس امنیت شهروندان تاثیر مثبت دارد" تایید می شود .در تجزیه و تحلیل بیشتر ،نتایج بدست آمده حاکی از آن است که احساس امنیت اقتصاد عمومی و احساس امنیت اجتماعی در ریش? اول با وزن های به ترتیب 54/0 و 42/0- بیشترین وزن را در بین متغیر وابسته در ایجاد همبستگی کانونی یکم داشته است. از مولفه های متغیر مستقل نیز «ارتباطات اجتماعی» و «شبکه های اجتماعی» به ترتیب با وزن های 10/1 و 97/0- در ریش? یکم بیشترین تأثیر رادر ساختن متغیر اصلی داشته اند. آزمون فرضیه چهارم: فرضیه چهارم پژوهش عبارت است از" ویژگیهای فردی شهروندان برسرمایه اجتماعی واحساس امنیت ( جانی، اقتصادی ، اجتماعی، نوامیس ) آنها تاثیر معنا داری دارد."نتیجه آزمون این فرضیه به شرح زیر می باشد : - اثر جنسیت در سطح اطمینان 99 درصد معنادار است، بدین معنا که به طور کلی بین احساس امنیت زنان و مردان تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین اثر تعاملی جنسیت و احساس امنیت در سطح اطمینان 99 درصد معنادار است. این مطلب بدان معناست که زنان در برخی از ابعاد احساس امنیت از مردان بالاتر و مردان در برخی دیگر نسبت به زنان احساس امنیت بالاتری را گزارش کرده اند. - بر اساس نتایج بدست آمده به غیر از بعداحساس امنیت اجتماعی در سایر ابعاد بین زنان و مردان تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بین ابعاد احساس امنیت (صرفنظر از عامل جنسیت) نیز تفاوت معناداری وجود دارد؛ بدین صورت که آزمودنی های پژوهش صرفنظر از جنسیت شان در بعد امنیت اجتماعی دارای پایین ترین میانگین و در بعدامنیت جانی بیشترین احساس امنیت را ابراز کرده اند. - به جز مولفه های «اعتماد اجتماعی» و «شبکه های اجتماعی» بین زنان و مردان در سایر مولفه های سرمایه اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده نمی شود. همچنین نتایج بدست آمده حاکیست بین مولفه های سرمایه اجتماعی (صرفنظر از عامل جنسیت) نیز تفاوت معناداری وجود دارد؛ بدین نحو که به آزمودنی های پژوهش صرفنظر از جنسیت شان در مولفه هنجارهای اجتماعی دارای پایین ترین میانگین و در مولفه شبکه های اجتماعی دارای بالاترین سرمایه اجتماعی می باشند. - بین میزان احساس امنیت با توجه به وضعیت تأهل آزمودنی های پژوهش تفاوت معناداری مشاهده نمی شود. یعنی به طور کلی آزمودنی های مجرد، متأهل و مطلقه احساس امنیت نسبتاً یکسانی را گزارش کرده اند.تعامل وضعیت تأهل و احساس امنیت در سطح اطمینان 99 درصد معنادار است. این مطلب بدان معناست که بین میزان سرمایه اجتماعی مجردها، متأهل ها و مطلقه ها تفاوت معنادار وجود دارد. به همین ترتیب اثر تعاملی وضعیت تأهل و سرمایه اجتماعی نیز در سطح اطمینان 99 درصد معنادار است. بر اساس نتایج آزمون تعقیبی تک متغیری به جز مولفه ارتباطات اجتماعی، در سایر مولفه های سرمایه اجتماعی بین افراد مجرد، متأهل و مطلقه تفاوت معناداری مشاهده می شود. - اثر سن در سطح اطمینان 95 درصد معنادار است .این مطلب به زبان ساده بدان معناست که آزمودنی های با سن های متفاوت احساس های متفاوتی از امنیت گزارش کرده اند. همچنین اثر تعاملی سن و ابعاداحساس امنیت در سطح اطمینان 99 درصد معنادار است افراد با سن بیشتر از 60 سال تقریباً احساس امنیت بالاتر و افراد با سن 30-18 سال احساس امنیت پایین تری را گزارش کرده اند. به جز در مولفه شبکه های اجتماعی میزان سرمایه اجتماعی در سایر مولفه ها بر حسب دامنه های سنی مختلف تفاوت معنادار دارد. - اثر سطح تحصیلات در سطح اطمینان 95 درصد معنادار است .این مطلب بدان معناست که افراد با سطح تحصیلات مختلف میانگین احساس امنیت متفاوتی را گزارش کرده اند. همچنین اثر تعاملی سطح تحصیلات و ابعاد احساس امنیت نیز در سطح اطمینان 99 درصد معنادار است تقریباً آزمودنی ها با سطوح تحصیلات مختلف بالاترین میزان احساس امنیت را در بعد امنیت جانی و پایین ترین میزان احساس امنیت را در بعد امنیت اجتماعی عنوان کرده اند.افراد با سطوح تحصیلاتی مختلف کمترین میزان سرمایه اجتماعی را در مولفه هنجارهای اجتماعی و بیشترین میزان سرمایه اجتماعی را در مولفه شبکه های اجتماعی گزارش کرده اند. نتیجه آزمون فرضیه چهارم حاکیست : الف- تاثیرویژگی های فردی بر احساس امنیت: به غیر ازبعد احساس امنیت اجتماعی در سایر ابعاد بین زنان و مردان تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان احساس امنیت با توجه به وضعیت تأهل آزمودنی های پژوهش تفاوت معناداری مشاهده نمی شود. یعنی به طور کلی آزمودنی های مجرد، متأهل و مطلقه احساس امنیت نسبتاً یکسانی را گزارش کرده اند. افراد با سن بیشتر از 60 سال تقریباً احساس امنیت بالاتر و افراد با سن 30-18 سال احساس امنیت پایین تری را گزارش کرده اند. تقریباً آزمودنی ها با سطوح تحصیلات مختلف بالاترین میزان احساس امنیت را در بعد امنیت جانی و پایین ترین میزان احساس امنیت را دربعد امنیت اجتماعی عنوان کرده اند. ب- تاثیرویژگی های فردی بر سرمایه اجتماعی: به جز مولفه های «اعتماد اجتماعی» و «شبکه های اجتماعی» بین زنان و مردان در سایر مولفه های سرمایه اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده نمی شود. به جز مولفه ارتباطات اجتماعی، در سایر مولفه های سرمایه اجتماعی بین افراد مجرد، متأهل و مطلقه تفاوت معناداری مشاهده می شود. به جز در مولفه شبکه های اجتماعی میزان سرمایه اجتماعی در سایر مولفه ها بر حسب دامنه های سنی مختلف تفاوت معنادار دارد. بین میزان سرمایه اجتماعی آزمودنی ها با توجه به سطح تحصیلات آنها تفاوت معناداری وجود ندارد. افراد با سطوح تحصیلاتی مختلف کمترین میزان سرمایه اجتماعی را در مولفه هنجارهای اجتماعی و بیشترین میزان سرمایه اجتماعی را در مولفه شبکه های اجتماعی گزارش کرده اند. ث : نتیجه گیری و پیشنهادات: بر این اساس پیشنهادات در دو قسمت به شرح زیر ارائه می شود: 1- پیشنهادات تحقیقاتی : 1-1-تحقیق پیرامون موضوعات محدودتر در رابطه باموضوع پژوهش از جمله تاثیر هر یک از ابعاد سرمایه اجتماعی در امنیت و احساس آن. 1 -2- تحقیق پیرامون علت عدم احساس امنیت اجتماعی و اقتصاد عمومی شهروندان . 1-3- تحقیق پیرامون پیرامون علت عدم اعتماد شهروندان به بستگان و خویشاوندان . 2- سایر پیشنهادات : پیشنهادات ارتقائ سرمایه اجتماعی موثر بر احساس امنیت شهروندان به شرح زیر می باشد: 1- اتخاذ رویکردی کل گرایانه: احساس ناامنی پدیده پیچیده و چندعلتی است. بنابراین برنامه ای در تاثیرگذاری بر آن موفق خواهد بود که عوامل تاثیرگذار و پیچیدگی موضوع را در نظر بگیرد. اجرای برنامه های راهبردی جداگانه که هر کدام ، بر ابعاد خاصی متمرکز باشند ، موفقیت چندانی نخواهند داشت. این برنامه ها باید از سرمایه اجتماعی نیز بهره بگیرد. 2- هدف قرار دادن سر چشمه های نگرانی امنیتی : برنامه های مداخله ای باید توجه ویژه ای برنگرانی های واقعی مردم داشته باشند. معمولاً مهم ترین روش فهم این نگرا نی ها ، استفاده از پیمایش و نظرسنجی است. وقوع جرایم بخشی از علل ناامنی مردم می باشد. برنامه هایی مانند تقویت فعالیت محله ، افزایش انسجام اجتماعی ، توسعه روح مشارکت محله ای برای کاستن از احساس ناامنی لازم است. برقراری ارتباطات و افزایش سطح آگاهی محلی در کاستن احساس ناامنی موثر می باشد. 3- انطباق برنامه های پیش بینی شده با نیازهای محلی : از آنجا که سطح احساس ناامنی از محلی به محل دیگر متفاوت است ، برنامه های ایجاد و افزایش احساس امنیت باید مبتنی بر درک همه جانبه ای از جامعه محلی و با هدف پاسخگویی به نیازهای آنها تنظیم شود . دخالت دادن افراد در اداره محله ، امری حیاتی است . زیرا می تواند به پیدایش روحیه جمعی و افزایش انسجام اجتماعی که هر دوی آنها به نوبه خود نقش مهمی در سرمایه اجتماعی و نتیجتاً افزایش احساس امنیت دارد، منجر شود. 4- کاستن از فرصت های بزه دیدگی : فرصت های بزه دیدگی را می توان با طراحی محیطی دقیق و توجه به سرچشمه های مستقیم و قابل رویت ترس کاهش داد. 5- برخورد با مسائل اجتماعی زیربنایی احساس ناامنی : عوامل اجتماعی زیربنایی مانند انزوای اجتماعی یا فقدان انسجام محلی می تواند نقش مهمی در احساس ناامنی داشته باشد. 6- اقدام لازم برای ایجاد،توسعه و ترویج سرمایه اجتماعی و احساس امنیت از قبیل : 6-1- ترویج آموزه های دینی از قبیل صداقت، اعتماد ، امانت داری ،شور ،همفکری ، مساعدت به دیگران ،مشارکت و....که از شاخص های سرمایه اجتماعی هستند . 6-2- ارائه اطلاعات دقیق به مردم در مورد جرایم و استراتژی های پیشگیرانه از جرم 6-3- توسعه مهارت های فردی و اجتماعی که مهارت های زندگی ، مشارکت و اعتماد به نفس در زندگی اجتماعی را تقویت می کند. 6-4- ارجاع و مرتبط ساختن سالمندان با خدمات و حمایت های موجود در جامعه محل زندگی افراد 6-5- آموزش اجتماعی 6-6- توسعه ی شبکه های اجتماعی 6-7- تلاش برای جایگزینی مو لفه های سرمایه اجتماعی به جای سر مایه های اقتصادی، فیزیکی و انسانی در برنامه ریزی ها . 6-8- توجه به آثار سرمایه اجتماعی و بهره برداری از آنها در جهت تامین امنیت و احساس آن. 6-9- برنامه ریزی برای تحکیم پیوندهای خانوادگی و کاهش طلاق . 6-10-برنامه ریزی برای کاهش نا هنجاری ها و انحرافات اجتماعی برای افزایش احساس امنیت شهروندان . 6-11- ایجاد و گسترش نهادهای مدنی به منظور افزایش زمینه های مشارکتی مردمی وافزایش احساس امنیت وجودی شهروندان. 6-12-تلاش در جهت کاهش بی اعتمادی مردم به هم و بستگان ، نهادهای سیاسی و اجتماعی . 6-13-توسعه اقدامات مشارکتی و مردمی لازم در زمینه افزایش امنیت جانی ، مالی ،ناموسی و اجتماعی. 6-14- اطلاع رسانی مناسب به مردم راجع به تهدیدات و اقدامات انجام شده برای کاهش و رفع آنها برای افزایش احساس امنیت . 6-15-جلوگیری ازپخش شایعات ، حوادث واخباری که باعث تشویش اذهان و افزایش اضطراب و ناامنی خاطر مردم می گردد . 6-16- تامین لازم برای حفظ و گسترش سرمایه گذاران داخلی وخارجی برای افزایش احساس امنیت اقتصاد عمومی.